Słońce a leki. To musisz wiedzieć o fotouczuleniu

Główny Inspektorat Farmaceutyczny przypomina, że przyjmując leki na wakacjach , należy pamiętać, że niektóre z nich mogą powodować reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne podczas wystawiania się na słońce. Krem z wysokim filtrem może okazać się niewystarczający w przypadku niektórych z nich.

GIF ostrzega, że niektóre leki, przyjmowane na stałe lub doraźnie mogą wywołać niepożądane reakcje u osób, które korzystają ze słońca. Dlatego zażywając preparaty na alergię, przeciwdepresyjne, obniżające cholesterol czy antykoncepcję hormonalną należy chronić się przed słońcem. Pomaga smarowanie się kremem z wysokim filtrem (co najmniej 50+). Dodatkowo warto zakładać odzież z długim rękawem i długimi nogawkami lub spódnice, sięgające do kostek. Konieczna jest także ochrona twarzy za pomocą kremu z wysokim filtrem i kapelusza. GIF zaleca unikanie w takim przypadku ekspozycji na słońce w czasie największego nasłonecznienia. Możliwość wystąpienia reakcji fototoksycznej lub fotoalergicznej nie dotyczy tylko kilku godzin po podaniu leku, ale utrzymuje się jeszcze przez jakiś czas po zakończeniu jego przyjmowania.

Które leki mogą uczulać na słońcu?

Jak czytamy w komunikacie GIF, leki, które narażają na prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji fotouczuleniowej lub fototoksycznej to:

• retinoidy – izotretynoina, tretynoina
• antybiotyki – tetracyklina, doksycyklina, azytromycyna
• chemioterapeutyki – nitrofurantoina, ciprofloksacyna
• leki przeciwgrzybicze – ketokonazol, terbinafina, itrakonazol
• leki przeciwdepresyjne – imipramina, amitryptylina, doksepina
• leki przeciwpadaczkowe – fenytoina, mefenytoina, karbamazepina
• leki neurologiczne – chloropromazyna, trifluoperazyna, perazyna
• leki przeciwarytmiczne – chinidyna, amiodaron
• betablokery – atenolol, bisoprolol, kaptopryl
• leki moczopędne – furosemid, hydrochlorotiazyd
• leki obniżające poziom cholesterolu – fenofibrat, atorwastatyna, simwastatyna
• leki przeciwalergiczne – cetyryzyna, loratadyna, prometazyna
• cytostatyki stosowane w chemioterapii
• niesteroidowe leki przeciwzapalne – ketoprofen, naproksen, diklofenak, ibuprofen, piroksykam
• hormony – leki antykoncepcyjne, hormonalna terapia zastępcza, glikokortykosteroidy
• leki przeciwcukrzycowe – glipizyd, gliklazyd, metformina
• zioła – dziurawiec, rumianek, nagietek, arnika górska, nawłoć pospolita, krwawnik pospolity, skrzyp
• olejki eteryczne
• sulfonamidy – sulfametoksazol, sulfasalazyna
• leki przeciwłuszczycowe
• leki przeciwłupieżowe i przeciwtrądzikowe produkowane na bazie dziegciu
• leki przeciwpasożytnicze – chlorochina

Reakcja fototoksyczna, co to jest?

Fotoalergia (fotouczulenie) to reakcja immunologiczna skóry, która jest konsekwencją połączenia ekspozycji na promieniowanie UV oraz składników fotouczulających w lekach. Gdy skóra po wystawieniu na słońce zaczyna nagle swędzieć, puchnąć, pojawia się na niej wysypka lub plamy, to sygnał, że mogło dojść do fotoalergii. Fototoksyczność objawia się, gdy pewne substancje na skórze lub w skórze stają się toksyczne po bezpośrednim naświetleniu światłem UV. Reakcja jest szybka, a objawy zwykle ograniczają się do naświetlonego obszaru. Często przypominają oparzenie słoneczne, tj. zaczerwienienie, pieczenia, a nawet pęcherze. Reakcja fototoksyczna nie angażuje układu immunologicznego, występuje częściej niż reakcja fotoalergiczna. Może pojawić się u każdej osoby, przyjmującej leki, niekoniecznie tylko u alergika.