Klimmer verdedigt zich tegen beschuldigingen – expert legt uit wat er gebeurt na het overlijden van een geliefde

De fatale val van Laura Dahlmeier is een tragisch verhaal. Veel mensen betuigen hun medeleven, zijn verdrietig en stellen vragen. Haar klimpartner Marina Krauss en bergbeklimmer Thomas Huber beantwoordden enkele van deze vragen tijdens een persconferentie – heel nuchter, zonder tranen.

Dit is precies wat bij sommigen op sociale media nieuwe vragen oproept en tot misverstanden leidt.

Een gebruiker schrijft op Instagram: "Het was vanaf het begin al een kwestie van vraagtekens – maar sinds het interview nog meer. Het interview doet me nog meer twijfelen. Het is alsof iemand een tekst heeft onthouden en die vervolgens emotieloos of met gezichtsuitdrukkingen heeft opgezegd."

We probeerden alles wat we meemaakten helder te verwoorden, woorden te vinden, alles te beschrijven en de emotionele storm in ons buiten de deur te houden. Veel van je daaropvolgende opmerkingen waren respectloos, en je hebt geen idee wat er door ons heen gaat als we dit verhaal voor de camera vertellen.

Huber vat zo veel samen van wat er tijdens rouw gebeurt. Gisa Gerstenberg, plaatsvervangend hoofdarts van de Parkklinik Heiligenfeld, legt in een interview met FOCUS online uit wat er in ons gebeurt na zulke schokkende momenten.

"In situaties zoals overlijden, ongelukken, rampen of zelfs geweldservaringen raken we vaak overweldigd en beschikken we simpelweg niet meer over een normaal handelingsrepertoire waarmee we met dergelijke traumatische situaties om kunnen gaan. Dit leidt dan tot een acute stressreactie", legt de psycholoog uit.

Het is normaal dat deze symptomen dagen of zelfs weken aanhouden. Mensen vertonen een breed scala aan gedragingen, van agressie tot terugtrekking en isolatie tot het handhaven van de normaliteit.

Ze voegt eraan toe, verwijzend naar haar klimpartner Marina Krauss, die eveneens een rationele houding aan de dag legde: "We mogen niet vergeten dat het voor een bergbeklimmer essentieel en van levensbelang is om kalm en objectief te reageren in een crisissituatie."

"Waarom zien we nu geen rouw in deze groep? Sommige mensen stellen zich die vraag", zegt de expert. Begrijpelijk. Maar daarmee negeren we de complexiteit van de situatie. "Het is heel belangrijk dat we het rouwproces benaderen met aandacht, medeleven en respect voor elk individu, inclusief Thomas Huber en Marina Krauss. Iedereen rouwt op zijn eigen manier."

Ieder mens maakt een persoonlijk proces door. " Rouw kent vier fasen", benadrukt Gerstenberg. (Elisabeth Kübler Ross is een psychiater die hier in de jaren 70 onderzoek naar deed. Onze huidige kijk op rouw is waarschijnlijk van haar afkomstig. Een model dat hierop gebaseerd is, is van Verena Kast.)

"Het opkomen van emoties – verdriet, woede, angst, misschien zelfs wanhoop en schuldgevoel – is wat velen nu verwachten en willen zien. Maar dat is pas de tweede fase", benadrukt Gerstenberg.

Dit wordt voorafgegaan door de eerste fase: de "ontkenning van de waarheid", de acute stressreactie, de shocktoestand en het onvermogen om het verlies werkelijk te beseffen. "Iemand die heeft meegemaakt wat Laura Dahlmeier is overkomen – dat wil zeggen, deze hele groep – bevindt zich nu mogelijk in deze eerste rouwfase."

De derde fase omvat meestal het verwerken van de overledene, inclusief het vinden van manieren om het gebeurde te integreren en de relatie te onderhouden door middel van herinneringen of gesprekken met anderen over wat er gebeurd is. Dit is een proces nadat de emoties verwerkt zijn.

De vierde fase is de nieuwe relatie met jezelf en de wereld na dit alles. Dit betekent het verlies integreren in je leven en nieuwe perspectieven en doelen ontwikkelen.

Dit alles kan parallel of overlappend gebeuren. De expert legt uit: "Maar door de fasen goed te begrijpen, begrijpen we dat mensen zich in verschillende stadia bevinden en dat we niet kunnen verwachten dat iemand anders zich tegelijkertijd in die fase bevindt."

Hadden we moeten huilen? Ik had nauwelijks tijd om het zelf echt te verwerken. Eerst de reddingspoging, waarbij we allemaal moesten functioneren, zelfs toen we Laura ontdekten. Op die momenten hebben we ons gerealiseerd en rationeel overwogen wat de volgende stappen zouden zijn. Dit zijn de momenten waarop elke emotie opzijgezet moet worden en een heldere geest de enige stelregel kan zijn.

Thomas Huber beschrijft zijn innerlijke leven zeer indrukwekkend in zijn Instagram-post. "Thomas Huber en Marina Krauss worstelen nog steeds om te overleven", legt de psycholoog uit. "En als het gaat om het verwerken van al deze processen, heeft iedereen zijn eigen tempo en aanpak. Als we bedenken dat er ook anderen rouwen en het publiek erbij betrokken is, is alles met elkaar verweven." Dit perspectief is vaak moeilijk te begrijpen voor iemand die er niet bij is.

"Iemand die er helemaal niet bij was en daardoor misschien de eerste schok niet zo sterk voelt en comfortabel in de huiskamer zit, kan al verder zijn, in fase twee, en verdriet, woede en deze heftige emoties voelen", aldus Gerstenberg.

"Deze persoon is dan enorm geïrriteerd omdat hij dit niet kan waarnemen bij zijn partner." Het is daarom cruciaal om te begrijpen dat iedereen anders rouwt en op verschillende momenten huilt – of juist niet huilt. Dit feit moet in overweging worden genomen "voordat we iemand gaan beoordelen of veroordelen."

Wat gebeurt er vervolgens? Hoe de afzonderlijke fasen verlopen, is ook voor iedereen uniek. Volgens de arts heeft iedereen een andere aanpak:

• Sommige mensen lossen het probleem zelf op, anderen zoeken hulp.
• Er is al een hechte groep rond wijlen Laura Dahlmeier die samenwerkt. Dat is zeker een grote steun.
• Sommige mensen zoeken steun bij religieuze gemeenschappen, familieleden en vrienden.
• Klinieken bieden ook rouwverwerkingsgroepen, therapiegroepen voor rouwverwerking en mindfulnessgroepen aan.

De externe druk op de bergbeklimmersgroep mag niet worden genegeerd. "Ze moeten aan allerlei externe eisen voldoen. Het is niet gemakkelijk om zichzelf toe te staan hun eigen verdriet onder ogen te zien." Ze wil iedereen eerst de tijd geven om hun eigen reacties te verwerken.

Dit is precies de tijd die bergbeklimmer Thomas Huber nu neemt:

Nu ben ik blij dat ik vanaf morgen een lange tijd in de bergen kan doorbrengen, me kan losmaken van de wereld en eindelijk kan huilen. Ik hoop dat we allemaal, en vooral Marina, de tijd krijgen om dit goed te verwerken. En ik kende Laura zo goed dat het helemaal in haar belang zou zijn dat er eindelijk wat rust terugkeert. Wees alsjeblieft respectvol.