Bazı insanlar neden diğerlerinden daha hızlı yaşlanır?

Yaşlanma, kalp hastalıkları için en büyük risk faktörüdür, ancak bazı insanların neden diğerlerinden daha hızlı zayıfladığı tam olarak bilinmemektedir. Yeni bir çalışma, sağlığa zararlı olduğu bilinen aşırı viseral yağın (organları çevreleyen gizli yağ), kalp ve kan damarlarının daha hızlı yaşlanmasıyla bağlantılı olduğunu ortaya koydu.

İngiltere'nin Londra kentindeki Tıbbi Araştırma Konseyi (MRC) Tıbbi Bilimler Laboratuvarı'ndaki bilim insanlarının öncülüğünde yürütülen araştırmada, erkekler ve kadınlar arasında farklılıklar tespit edildi ve kalça ve uyluk çevresindeki yağların kadınlarda kalp yaşlanmasını yavaşlatma potansiyeli taşıdığı keşfedildi.

Avrupa Kalp Dergisi'nde yayımlanan araştırmada bilim insanları, İngiltere Biyobankası'ndaki 21.241 katılımcının verilerini analiz ederek, kalp ve kan damarlarının detaylı görüntüleri de dahil olmak üzere tüm vücut görüntülerini kullanarak yağ miktarını ve vücutta nerede bulunduğunu haritaladılar .

Bu görüntüleri analiz etmek ve doku sertliği ve şişlik gibi organik yaşlanma belirtilerini tespit etmek için yapay zekâ kullanıldı. Her bireye, tarama sırasındaki gerçek yaşlarıyla karşılaştırılabilecek bir "kalp yaşı" atandı.

Araştırmacılar, daha hızlı kalp yaşlanmasının , mide, bağırsaklar ve karaciğer gibi organların etrafında , karın bölgesinin derinliklerinde bulunan yağ olan viseral yağ dokusunun daha fazla olmasıyla bağlantılı olduğunu buldu. Bu lipit türü dışarıdan görünmez ve bazı kişilerde sağlıklı kiloda olmalarına rağmen yüksek miktarda bulunabilir.

Araştırmacılar, kan testlerinde iç organ yağının vücuttaki artan iltihaplanmayla bağlantılı olduğunu ve bunun erken yaşlanmanın potansiyel bir nedeni olduğunu gösteren işaretler buldular.

Ayrıca cinsiyetler arasında da farklılıklar buldular. Erkeklere özgü yağ dağılımı (elma şeklindeki karın yağı), erken yaşlanmanın özellikle belirleyicisiydi. Buna karşılık, kadın tipi yağa (kalça ve uyluklarda armut şeklindeki yağ) genetik yatkınlığın , kadınlarda kalp krizine karşı koruyucu olduğu görüldü .

Araştırmacılar ayrıca menopoz öncesi kadınlarda östrojen seviyelerinin yüksekliği ile kalp yaşlanmasının yavaşlaması arasında bir bağlantı buldular ve bunun hormonların koruyucu bir rolü olabileceğini öne sürdüler.

"Elma ve armut vücut yağları arasındaki farkı biliyorduk, ancak bunun sağlık sorunlarına nasıl yol açtığını bilmiyorduk. Araştırmamız, organların derinliklerinde saklı olan 'kötü' yağın kalp yaşlanmasını hızlandırdığını gösteriyor. Ancak bazı yağ türleri, özellikle kadınlarda kalça ve uyluk çevresindeki yağlar, yaşlanmaya karşı koruyucu olabilir," diyor MRC Tıp Bilimleri Laboratuvarı ve Imperial College London'da araştırmaya liderlik eden ve British Heart Foundation Kardiyovasküler Yapay Zeka Profesörü olan Profesör Declan O'Regan.

"Ayrıca BMI'nin kalp yaşının iyi bir göstergesi olmadığını da gösterdik. Bu, sadece toplam vücut ağırlığının değil, vücutta yağın nerede depolandığını anlamanın önemini vurguluyor," diye ekliyor.

Profesör O'Regan, araştırmanın amacının yaşam süresini uzatmanın yollarını bulmak olduğunu belirtiyor. "Fiziksel aktivite önemli olmakla birlikte, gizli yağın formda kişilerde bile zararlı olabileceğini bulduk. Gelecekte, GLP-1 inhibitörleri (örneğin Ozempic ) gibi ilaç tedavilerinin yalnızca diyabet ve obeziteyi iyileştirmekle kalmayıp, aynı zamanda gizli iç organ yağının yaşlanma etkilerini de nasıl giderebileceğini araştırmayı planlıyoruz," diye ekliyor.

İngiliz Kalp Vakfı'nın bilimsel ve tıbbi direktörü Profesör Bryan Williams OBE, kalp ve karaciğer çevresindeki aşırı iç organ yağının kan basıncının yükselmesine ve yüksek kolesterole yol açabileceğinin zaten bilindiğini, ancak aynı zamanda kalp ve kan damarlarının daha hızlı yaşlanmasına da katkıda bulunabileceğinin endişe verici olduğunu belirtiyor. "Daha sağlıklı beslenmek ve daha aktif olmak iç organ yağ seviyelerini azaltmaya yardımcı olabilir," diye belirtiyor. Ayrıca, kadınlarda tipik olarak görülen yağ dağılım modelinin östrojenle bağlantılı olması nedeniyle, "bu hormonun kalp yaşlanmasını tedavi etmek için geliştirilen gelecekteki tedavilerin anahtarı olabileceğini" öne sürüyor.