Welke signalen geeft het lichaam af voordat een bloedstolsel de hersenen bereikt?
Tegenwoordig behoren bloedstolselvorming, embolie en met name beroerte (verlamming) tot de belangrijkste doodsoorzaken ter wereld, als gevolg van hart- en vaatziekten. Een van de belangrijkste oorzaken van deze ernstige aandoening is vernauwing van de halsslagader, of carotisstenose in de geneeskunde, aldus prof. dr. Macit Bitargil, specialist cardiovasculaire chirurgie: "De halsslagader is de belangrijkste slagader aan beide zijden van de nek en transporteert bloed rechtstreeks van het hart naar de hersenen. Na verloop van tijd kunnen zich in deze slagaders plaques vormen door oorzaken zoals een hoog cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, roken, diabetes en veroudering."
Associate Prof. Dr. Bitargil merkte op dat deze plaques het bloedvat vernauwen en de bloedstroom naar de hersenen verstoren. Hij zei: "Als gevolg van de turbulente stroming en vernauwing in het bloedvat kan het systeem stolsels produceren. Als de embolie de hersenen bereikt en het relevante hersencentrum aantast, kunnen zich TIA's (Transient Ischemische Aanvallen) of permanente beroertes ontwikkelen."
"ALS U DIT SYMPTOOM HEEFT, IS DE KANS OP EEN HERSENSTOLSEL GROOT"Bitargil stelde dat een ziekte aan de halsslagader doorgaans in stilte verloopt, maar dat er een aantal vroege signalen zijn die kunnen wijzen op het gevaar. Hij somde de volgende symptomen op:
- Tijdelijke verduistering van het oog gedurende enkele seconden, verlies van het gezichtsvermogen,
- Gevoelloosheid en asymmetrie aan de rand van de lip,
- Plotselinge, tijdelijke gevoelloosheid of krachtverlies in één arm of been.
Volgens Bitargil verdwijnen deze symptomen meestal binnen enkele minuten, maar ze kunnen wel wijzen op een beroerte. Als deze symptomen aanwezig zijn, is de kans groot dat er binnenkort een bloedstolsel in de hersenen ontstaat. Het is daarom belangrijk om een arts te raadplegen.
Associate Prof. Dr. Macit Bitargil HOE WORDT DE DIAGNOSE STELLEN?Bitargil merkte op dat kleurendoppler-echografie de meest gebruikte methode is voor het diagnosticeren van een afsluiting van de halsslagader. Hij voegde eraan toe: "Met deze methode kunnen de bloedstroom in het bloedvat, de mate van stenose en de kenmerken van de plaques eenvoudig worden beoordeeld. In sommige gevallen kunnen ook geavanceerde beeldvormende methoden zoals CT-angiografie of MRI-angiografie nodig zijn."
Bitargil zei dat de behandelmethode verandert afhankelijk van de mate van vernauwing van de ader en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt, en gaf informatie over de behandeling:
"De specialist in hart- en vaatziekten is degene die de behandeling van deze ziekte leidt en daarbij rekening houdt met de meningen van de neuroloog en de radioloog.
Medicamenteuze behandeling: Een lichte vernauwing kan onder controle worden gehouden met bloedverdunners en cholesterolverlagende medicijnen.
Chirurgie (carotis-endarteriëctomie): Bij ernstig vernauwde plaques wordt de bloedtoevoer naar de hersenen veilig hersteld door de slagader te openen en te reinigen. Dit is een behandelmethode die het risico op bloedstolsels in de hersenen minimaliseert. De gouden standaardbehandeling is vandaag de dag nog steeds een operatie. Bij een symptomatische patiënt is 50-99 procent stenose in de halsslagader een indicatie voor een operatie. Bij een symptoomloze patiënt is 60-99 procent stenose een indicatie voor een operatie. Als er 100 procent stenose (volledige blokkade) in de slagader is, is er geen indicatie voor een operatie. Chirurgische behandeling kan met de huidige technologie comfortabel worden uitgevoerd onder lokale anesthesie terwijl de patiënt wakker is. Het risico op complicaties zoals overlijden bij deze operaties wereldwijd (hoewel dit per patiënt kan verschillen afhankelijk van het klinische beeld) bedraagt gemiddeld ongeveer 3 procent. Maar het echte gevaar hier is het weigeren of uitstellen van een operatie wanneer een operatie noodzakelijk wordt geacht. Bij patiënten aan wie een operatie wordt aanbevolen, maar die de operatie niet accepteren, is de kans op een ernstige beroerte en overlijden binnen vijf jaar als gevolg van alleen medicatie en follow-up helaas veel hoger dan het risico dat een operatie met zich meebrengt. Ondanks het risico van 3 procent bij deze patiënten is de chirurgische behandelingsoptie dus nog steeds levensreddend en de gouden standaard.
Stenting (carotisstent): Bij sommige patiënten kan een stent met een gesloten methode in de vernauwde ader worden geplaatst. Deze behandelmethode is vooral geschikt voor een speciale groep patiënten ouder dan 70 jaar, die geen chirurgische behandeling kunnen verdragen en die eerder een operatie en/of radiotherapie in de halsregio hebben ondergaan.
WIE LOOPT RISICO?* Ouder dan 45 jaar voor mannen en ouder dan 55 jaar voor vrouwen
* Patiënten met hypertensie
* Diabetici
* Rokers
* Mensen met een familiegeschiedenis van beroertes
* Mensen met een hoog cholesterolgehalte
* Degenen die een zittend leven leiden
* Stressvol leven
* Slechte slaapkwaliteit
"ROUTINEMATIGE CONTROLES REDDEN LEVENS"Wanneer een carotisarterieziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld, wordt het risico op een beroerte aanzienlijk verminderd. Universitair hoofddocent dr. Bitargil: "Bij mensen met risicofactoren kunnen zich bloedstolsels in de hersenen vormen zonder dat er symptomen aan voorafgaan. Deze ziekte is een sluipende ziekte, dus routinecontroles zijn levensreddend. Daarom is het essentieel dat mensen in de risicogroep zich regelmatig laten controleren. Een afsluiting van de carotisarterie is een ernstig gezondheidsprobleem dat vaak zonder symptomen verloopt, maar kan leiden tot een plotselinge beroerte. Dit gevaar kan worden voorkomen met een vroege diagnose, een correcte behandeling en regelmatige controle. Vooral mensen met een familiegeschiedenis van beroertes, mensen met hypertensie, diabetes en cholesterol, rokers, vrouwen ouder dan 55 en mannen ouder dan 45 kunnen hun risico's aan het licht brengen met een eenvoudige screeningstest, zoals een echo van de carotisarterie."
Habertürk
