1.500 doden tijdens recente hittegolf in Europa waren te wijten aan klimaatverandering, schat onderzoek

Klimaatverandering veroorzaakt door de mens is verantwoordelijk voor ongeveer 1.500 doden tijdens de hittegolf in Europa van vorige week, zo blijkt uit een uniek snel onderzoek .

Die 1.500 mensen "zijn alleen gestorven aan de gevolgen van klimaatverandering. Ze zouden niet gestorven zijn als we in de vorige eeuw niet zoveel olie, kolen en gas hadden verbrand", aldus medeauteur van de studie Friederike Otto, klimaatwetenschapper aan het Imperial College in Londen.

Wetenschappers van de Imperial and London School of Hygiene and Tropical Medicine berekenden op basis van door vakgenoten beoordeelde methoden dat ongeveer 2.300 mensen in 12 steden waarschijnlijk zijn overleden door de hitte tijdens de hoge temperaturen van vorige week. Bijna tweederde van hen stierf vanwege de extra graden die klimaatverandering toevoegde aan de natuurlijke zomerwarmte.

Eerdere snelle attributiestudies gingen niet verder dan het evalueren van de rol van klimaatverandering in meteorologische effecten zoals extra hitte, overstromingen of droogte. Deze studie gaat een stap verder door het gebruik van kolen, olie en aardgas rechtstreeks te koppelen aan mensensterfte.

"Hittegolven zijn sluipmoordenaars en hun impact op de gezondheid is erg moeilijk te meten", aldus coauteur Gary Konstantinoudis, biostatisticus aan Imperial College. "Mensen begrijpen het werkelijke sterftecijfer van hittegolven niet en dat komt doordat (artsen, ziekenhuizen en overheden) hitte niet als onderliggende doodsoorzaak melden" en het in plaats daarvan toeschrijven aan hart-, long- of andere orgaanproblemen.

Van de 1.500 sterfgevallen die aan klimaatverandering worden toegeschreven, waren er volgens het onderzoek ruim 1.100 mensen van 75 jaar of ouder.

Klimaatverandering maakte een hittegolf heter

"Het is zomer, dus het is soms warm", zei Ben Clarke, hoofdauteur van de studie van Imperial College, dinsdag tijdens een persconferentie. "De invloed van klimaatverandering heeft de temperatuur met meerdere graden verhoogd, en dat brengt bepaalde groepen mensen in een gevaarlijker gebied, en dat is wat belangrijk is. Dat is wat we hier echt willen benadrukken. Voor sommige mensen is het nog steeds warm en mooi weer, maar voor een groot deel van de bevolking is het momenteel gevaarlijker."

Onderzoekers keken naar de periode van 23 juni tot en met 2 juli in Londen; Parijs; Frankfurt; Boedapest (Hongarije); Zagreb (Kroatië); Athene; Barcelona; Madrid; Lissabon; Rome; Milaan en Sassari (Italië). Ze ontdekten dat, met uitzondering van Lissabon, de extra warmte van broeikasgassen 2 tot 4 graden Celsius toevoegde aan wat een meer natuurlijke hittegolf zou zijn geweest. Londen kreeg de meeste warmte met bijna 4 graden Celsius. Klimaatverandering voegde slechts ongeveer een graad toe aan de piektemperatuur in Lissabon, berekende de studie, voornamelijk vanwege het matigende effect van de Atlantische Oceaan, aldus Otto.

Die extra hitte, veroorzaakt door klimaatverandering, zorgde voor de meeste extra sterfgevallen in Milaan, Barcelona en Parijs en de minste in Sassari, Frankfurt en Lissabon, zo bleek uit het onderzoek. Het cijfer van 1500 ligt in het midden van de totale schatting van het aantal klimaatgerelateerde sterfgevallen, die variëren van ongeveer 1250 tot ongeveer 1700.

Hoe wetenschappers klimaatverandering beoordelen en sterfgevallen berekenen

De studie van woensdag is nog niet peer-reviewed. Het is een uitbreiding van het werk van een internationaal team van wetenschappers dat snelle attributiestudies uitvoert om de vingerafdrukken van de opwarming van de aarde te vinden in het toenemende aantal extreme weersomstandigheden wereldwijd. Deze studies combineren ze met al lang bestaand epidemiologisch onderzoek naar sterftecijfers die afwijken van wat als normaal wordt beschouwd.

Onderzoekers vergeleken de thermometerwaarden van vorige week met wat computersimulaties zouden hebben gedaan in een wereld zonder de opwarmende broeikasgassen door het gebruik van fossiele brandstoffen. Gezondheidsonderzoekers vergeleken vervolgens schattingen – er zijn nog geen concrete cijfers – van het aantal sterfgevallen door hitte in wat er net is gebeurd met het aantal sterfgevallen door hitte in elke stad zonder die extra graden warmte.

Er bestaan ​​al lang bestaande formules die het aantal sterfgevallen berekenen dat afwijkt van normaal op basis van locatie, demografie, temperatuur en andere factoren, en die worden gebruikt, aldus Otto en Konstantinoudis. Gezondheidsonderzoekers houden rekening met veel variabelen, zoals roken en chronische ziekten. Ze vergelijken vergelijkbare mensen, maar dan met uitzondering van de temperatuur, zodat ze weten dat dat de oorzaak is, aldus Konstantinodis.

Studies uit 2021 koppelden sterfgevallen door extreme hitte over het algemeen aan door de mens veroorzaakte klimaatverandering en koolstofuitstoot, maar niet aan specifieke gebeurtenissen zoals de hittegolf van vorige week. Een studie uit 2023 in Nature Medicine schatte dat er sinds 2015 voor elke graad Celsius die de temperatuur in Europa stijgt, 18.547 extra sterfgevallen door de zomerhitte zijn .

Dr. Courtney Howard, een Canadese arts op de spoedeisende hulp en voorzitter van de Global Climate and Health Alliance, zei: "Studies als deze helpen ons in te zien dat het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen een goede zaak is voor de gezondheidszorg."