Pireneler'de 4 bin yıl öncesine ait insan kaburgasına saplanmış bir ok bulundu: "Sırtından girmiş."
Katalan İnsan Paleoekolojisi ve Sosyal Evrim Enstitüsü'nden ( IPHES-CERCA ) araştırmacılar, Pireneler'deki Queralbs (Girona) belediyesindeki tarih öncesi bir mezarda 4.000 yıldan daha eski bir tarihe ait insan kaburgasına gömülü bir ok buldular. Bu keşif, IPHES-CERCA'dan bir ekibin 2019'dan beri Barselona Özerk Üniversitesi'nde (UAB) Tarih Öncesi Profesörü ve IPHES-CERCA araştırmacısı Carlos Tornero'nun yönetiminde çalıştığı bu yüksek dağlık alandaki son kazı kampanyası sırasında gerçekleşti, kurum Salı günü yaptığı açıklamada açıkladı .
Ekip, 1.800 metreden yüksek bir rakımda bulunan Roc de les Orenetes'teki bu tarih öncesi mezarın, "Pireneler'deki en eski çoban toplulukları arasındaki kişilerarası çatışmanın doğrudan ve istisnai kanıtlarını" koruduğunu vurguladı. Ayrıca, bu yeni dönüm noktasının "siteyi, Güney Avrupa'daki yakın tarih öncesi dönem çalışmaları için bir mihenk taşı olarak pekiştirdiğini" ve antik insan topluluklarında şiddet, çatışma ve dayanıklılık üzerine araştırmalar için yeni yollar açtığını vurguladılar.
Araştırmacılar, arkadan atılan ve hala kemiğe saplanmış olan okun, kemikte yenilenme belirtileri gösterdiğini ve bu durumun kişinin darbeden sonra bir süre daha hayatta kaldığını gösterdiğini söyledi.
Bir dağ topluluğuArkeologlar, 1960'lı yıllarda yerel bir sakin tarafından keşfedilen Roc de les Orenetes'in, 4 bin yıl önce ve en az iki yüzyıl boyunca muhtemelen tek bir topluluğa ait 60'tan fazla kişinin kalıntılarına ev sahipliği yapan bir oyuk olduğunu açıkladı.
Son yıllarda toplanan kalıntıların analizinden, Edinburgh Üniversitesi'nde (İskoçya) osteoarkeoloji profesörü olan Miguel Ángel Moreno liderliğindeki bir çalışma, bunun çoğunlukla yetişkin erkeklerden oluşan, ancak aynı zamanda kadın ve çocuklardan oluşan bir nüfus olduğu sonucuna vardı. Kemiklerin bu osteolojik çalışması, "Pirene ortamının taleplerine iyi uyum sağlamış" bir topluluğa işaret ediyor.
Böylece, sağlam iskeletler, belirgin kas ekleri ve yoğun fiziksel aktivite belirtileri göze çarpıyor. "Bütün bunlar, otlatma ve yüksek rakımlı kaynakların sömürülmesiyle bağlantılı, zorlu bir yaşam tarzını gösteriyor. Bireyler ve bölge arasındaki bağlar, nesiller boyunca mağaranın bir mezar yeri olarak seçilmesiyle gösterildiği gibi, yakındı," diye belirttiler.
Şiddetli çatışmalara dair kanıtlar2024 yılında yayımlanan ilk araştırmalarda, bazı iskeletlerde balta ve hançer kullanımına bağlı kesik izleri ve şiddetli çatışmaların kanıtları olan kasıtlı kemik kırıkları gibi "anormallikler" tespit edilmişti.
Kurtarılan okların insanlara zarar vermek için kullanılıp kullanılmadığı bilinmezken, yeni keşifle bu noktanın artık netleştiğini vurguladılar. Moreno, "Hiçbir şüpheye yer bırakmıyor. Kaburga parçasında, kişinin sırtına giren, bölgedeki diğerleriyle aynı gömülü bir ok ucu var," diye açıkladı.
"Yörünge, atışın arkadan yapıldığını gösteriyor. Uç kısmı gömüldü ve kemik etrafında yeniden oluşmaya başladı. Şimdi çarpmanın şiddetini, kullanılan silahın türünü ve saldırganın ve kurbanın pozisyonunu inceleyebiliriz," diye ekledi. Araştırmacı Carlos Tornero için bir diğer şaşırtıcı nokta da, yaraya bakılırsa, bireyin hemen ölmemiş olması.
"Okun pozisyonu ve yörüngesi göz önüne alındığında, kişiyi iki noktadan öldürmüş olabilir: Ya çarpma anında, kanama veya akciğer hasarı (örneğin pnömotoraks) nedeniyle ya da kısa bir süre sonra, enfeksiyon nedeniyle (...) Bu tür ayrıntılar şimdi yapacağımız detaylı çalışmalarla ele alınacak" dedi.
Parça şu anda Burgos'taki Ulusal İnsan Evrimi Araştırma Merkezi'nde (CENIEH) X-ışını mikrotomografisi ile analiz ediliyor ve daha sonra Barselona ve ABD'deki özel merkezlerde kimyasal, genomik ve proteomik düzeylerde analiz edilecek.
EL PAÍS
