'Uyanış çağrısı:' Gazze'de 54.600'den fazla çocuğun yetersiz beslendiği tahmin ediliyor
Ateşkes planının duyurulması Gazze'ye daha fazla yardımın yakında akacağı yönünde bir rahatlama ve umut getirse de, büyük açlık hâlâ sürüyor.
BM Yakın Doğu Filistin Mültecilerine Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA) araştırmacılarının dün Lancet tıp dergisinde yayımlanan yeni araştırmasına göre, Gazze Şeridi'nde beş yaşın altındaki 54 bin 600'den fazla çocuğun ciddi şekilde yetersiz beslendiği tahmin ediliyor.
Çalışmada, altı ay ile beş yaş arasındaki çocukların üst kol ölçümleri kullanılarak, yetersiz beslenmenin en şiddetli ve yaşamı tehdit eden aşaması olan ve terapötik tedavi gerektiren "akut zayıflama"nın yaygınlığı analiz edildi.
Kol ölçüleri 125 milimetreden küçük olan çocuklar UNRWA'nın beslenme programına yönlendirildi. UNICEF'e göre, akut zayıflama yaşayan çocuklar aşırı zayıftır ve bağışıklık sistemleri zayıftır, bu da gelişimsel gecikmelere ve hastalıklara yol açabilir.
Ölçümler, Ocak 2024 ile Ağustos 2025 arasında 16 faal sağlık ocağı ve 78 sağlık noktasında 219.000'den fazla çocuktan alındı. Yazarlar, çalışmanın bölgedeki çocuk açlığı üzerine bugüne kadar yapılmış en kapsamlı çalışma olduğunu belirtti.
Çalışmanın başyazarı ve beslenme epidemiyoloğu Dr. Masako Horino yaptığı açıklamada, "İki yıl süren savaş ve insani yardımlardaki ciddi kısıtlamaların ardından, Gazze Şeridi'ndeki on binlerce okul öncesi çağındaki çocuk önlenebilir akut yetersiz beslenme sorunuyla karşı karşıya ve artan ölüm riskiyle karşı karşıya" dedi.
UNRWA'ya göre, bu yılın Ağustos ayı itibarıyla tarama yapılan çocukların yaklaşık %15,8'i akut zayıflıktan muzdaripti. Çalışmada ortaya konan yetersiz beslenme seviyeleri, çatışmalar ve ablukalar sıkılaştıkça açlığın arttığını, periyodik ateşkesler sırasında ise azaldığını gösteriyor.
Toronto Üniversitesi ve Oxford Üniversitesi'nde küresel sağlık profesörü olan Dr. Prabhat Jha, tahminlerin "şok edici" olduğunu, ayrıca bölgeye giren gıda yardımı miktarıyla orantılı olarak yetersiz beslenmenin ne kadar dalgalandığının da aynı derecede çarpıcı olduğunu söyledi.
Jha, "Çalışma, Gazze'de yetersiz beslenme ve çocukluk çağı yoksunluğunun gerçekten şaşırtıcı düzeylerde olduğunu gösteren bir uyarı niteliğinde" dedi.
Çalışmaya eşlik eden bir yorumda, araştırmaya katılmayan çocuk sağlığı, beslenme ve kamu politikaları alanında uzman üç kişi, bunun yetersiz beslenmenin boyutunun "en kesin kanıtlarından biri" olduğunu söyledi.
Columbia Üniversitesi'nden Jessica Fanzo, Stanford Üniversitesi'nden Paul Wise ve Pakistan'daki Aga Khan Üniversitesi ile Kanada'daki Çocuk Hastalıkları Hastanesi'nden Zulfiqar Bhutta, "Gazze'deki çocukların açlık çektiği ve acil ve sürekli insani yardıma ihtiyaç duydukları artık kesin olarak biliniyor" diye yazdı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, daha önce Hamas'ın 7 Ekim 2023'te gerçekleştirdiği ölümcül saldırının tetiklediği savaşta açlık yaşandığına dair haberleri yalanlamış, bunların Hamas tarafından yayılan "yalanlar" olduğunu söylemiş ve medyaya "Gazze'de açlık yok" demişti.
İnsani yardım kuruluşları ve tıp uzmanlarının aşırı açlığın dramatik etkilere yol açtığı yönündeki uzun süredir devam eden uyarılarına rağmen bu durum böyle.
Gazze Sağlık Bakanlığı, savaşın başlamasından bu yana 157'si çocuk olmak üzere 461 kişinin yetersiz beslenme komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybettiğini, bunların çoğunun 2025 yılında gerçekleştiğini açıkladı. Bakanlığa göre, tedavi edici gıdaların ciddi şekilde kıtlığı nedeniyle hastaneler yetersiz beslenen çocuklarla dolup taşıyor. BM ve birçok bağımsız uzman, Hamas yönetimindeki hükümetin bir parçası olan Sağlık Bakanlığı'nın verilerinin en güvenilir veriler olduğunu düşünüyor.
Ağustos ayında ise dünyanın önde gelen gıda krizi otoritesi, Gazze şehrinde kıtlık yaşandığını ve bunun Deir al-Balah ve Han Yunus gibi diğer şehirlere de yayılma ihtimalinin bulunduğunu açıkladı .
Çalışmanın yazarları, örneklerinin tam olarak temsili olmadığını kabul ediyorlar; örneğin, araştırmacılar bölgedeki askeri operasyonlar nedeniyle Refah'ta veri toplamayı bir süreliğine durdurmak zorunda kalmışlardı. Ayrıca, kaynak kısıtlamaları nedeniyle yalnızca tek bir üst kol ölçümü alabilmişlerdi ve bunun çalışma sonuçlarının ne kadar doğru olacağını etkileyebileceğini söylüyorlar.
Jha ayrıca, çalışmanın sağlık kontrol noktalarına gelen çocukların kollarının ölçülmesine dayandığını da vurguluyor. En hasta çocukların, ebeveynlerinin onları sağlık merkezlerine getirme olasılığı en yüksek olan çocuklar olması nedeniyle aşırı temsil edilmiş olabileceğini veya sağlık kontrol noktalarına ulaşamayacak kadar hasta veya dışlanmış çocukların hariç tutulmuş olabileceğini söylüyor.
Jha'ya göre, yetersiz beslenmeyi ölçmek için üst kolların ölçülmesi de kusurlu bir testtir, çünkü akut zayıflama yaşayan bazı kişileri gözden kaçırabilir.
Jha, aktif bir savaş bölgesinde veri toplamanın getirdiği zorluklar göz önüne alındığında, sınırlamaların anlaşılabilir olduğunu söylüyor. "Sınırlamalar var, ancak koşullar göz önüne alındığında makul derecede iyi yapılmış gibi görünüyor," diyor Jha.
Gazze'de ateşkes yürürlüğe girerken, Jha yetersiz beslenmenin etkilerinin hâlâ endişe verici olduğunu söylüyor. Akut yetersiz beslenme, iyileşmek için sürekli gıdaya erişim ve bazen de hastane tedavisi gerektiriyor. Jha, yetersiz beslenme deneyiminin bir çocuğun ileride okulda başarılı olma yeteneğini etkileyebileceğini veya başka kronik sağlık sorunlarına yol açabileceğini söylüyor.
Jha, "Bu, Gazzeli çocukların bir neslinin çatışma nedeniyle potansiyel olarak çok büyük sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalması endişesi yaratıyor" dedi.
cbc.ca
