Sadece tütün değil: Bu besinler akciğer kanseri riskini artırabilir

Akciğer kanseri en yaygın ve ölümcül hastalıklardan biridir. Ulusal Kanser Enstitüsü'ne göre, 2023 yılında Fransa'da 52.000 vaka teşhis edilmiş ve 30.000 kişi bu hastalıktan hayatını kaybetmiştir. Hatta erkeklerde kanserden ölümlerin önde gelen, kadınlarda ise ikinci nedenidir. Günümüzde akciğer kanserlerinin çoğunun tütün kaynaklı olduğunu bilsek de, beslenmeyle olan bağlantıları da vurgulanmaktadır.
Çinli araştırmacılar, 55-74 yaşları arasında 100.000'den fazla kişinin sağlık verilerini analiz etti ve bu kişileri yaklaşık 12 yıl boyunca takip etti. Beslenme düzenleri ve sağlık durumları incelendi. Sigara kullanımı gibi çeşitli faktörler göz önünde bulundurulduktan sonra, araştırmacılar belirli bir gıda türünü en çok tüketen kişilerin akciğer kanserine yakalanma riskinin, en az tüketenlere göre %41 daha yüksek olduğunu gözlemledi.

Bunlar ultra işlenmiş gıdalardır. Giderek artan bir şekilde tüketilen ve çeşitli kimyasal maddeler içeren bu gıdaların obezite, diyabet, kalp-damar hastalıkları ve kanser gibi birçok hastalıkla bağlantılı olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak ultra işlenmiş gıdalar ile akciğer kanseri arasındaki, ilk bakışta belirgin olmayan bağlantı, şimdiye kadar çok az araştırılmıştı.
Araştırmacılara göre, bu bağlantı birkaç faktörden kaynaklanıyor olabilir. İlk olarak, örneğin düşük meyve ve sebze tüketimi, antioksidanlar gibi koruyucu maddelerin eksikliğini sağlar. Ultra işlenmiş gıdalarda bulunan katkı maddelerinin, özellikle karragenan ve akrolein olmak üzere, akciğer kanseri riskini artırdığından şüpheleniliyor. Son olarak, plastik ambalajlar da rol oynayabilir.
Daha önce yapılan diğer çalışmalar da endişe verici bağlantıları ortaya koymuştu. 29 Temmuz 2025'te yayınlanan çalışmanın yazarları, "Önceki kohort çalışmaları, aşırı işlenmiş gıdaların yüksek oranda tüketildiği Batı tarzı beslenme düzenine daha fazla bağlı kalmanın akciğer kanseri riskinin artmasıyla ilişkili olduğunu göstermiştir," diyor.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'nın Léon Bérard Merkezi tarafından alıntılanan araştırmasına göre, "günde < 300 g meyve tüketimi bronkopulmoner kanserlerin %10,1'inden sorumludur." Ultra işlenmiş gıdalar ve akciğer kanseri arasındaki bu bağlantıyı doğrulamak ve açıklığa kavuşturmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Mevcut çalışmalar aslında yalnızca gözlemseldir, bu nedenle bir neden-sonuç ilişkisi ortaya koyamazlar.
Bu arada, akciğer kanseri riskini sınırlamanın en iyi yolu elbette tütünden (her türlüsünden) uzak durmaktır. Ultra işlenmiş gıdaların tüketimini en aza indirmek, sağlık için her zaman önerilir.
L'Internaute