Nawroty raka piersi pod pełną kontrolą? Przełomowy test krwi wykrywa je nawet 5 lat wcześniej
Nowe narzędzie stworzone przez hiszpański start-up Altum Sequencing może zrewolucjonizować sposób monitorowania raka piersi. Dzięki analizie krążącego DNA nowotworowego z krwi, system wykrywa nawroty nawet ponad pięć lat wcześniej niż obecne metody. Technologia oparta na sekwencjonowaniu DNA nowej generacji już teraz pokazuje potencjał w wielu typach nowotworów i ma szansę stać się standardem opieki onkologicznej.
Nowotwory złośliwe, nawet po udanym leczeniu, potrafią wracać po latach – często po cichu, bez widocznych objawów. Dotyczy to szczególnie raka piersi HR+, najczęstszej postaci tego nowotworu u kobiet. Choć większość pacjentek dobrze reaguje na leczenie, nawroty pojawiają się u nawet 40% z nich. Teraz naukowcy z hiszpańskiego start-upu Altum Sequencing opracowali narzędzie, które może uprzedzić te nawroty nawet 68 miesięcy przed ich klinicznym wykryciem.
Kluczem do tego przełomu jest analiza krążącego DNA nowotworowego (ctDNA), czyli fragmentów materiału genetycznego pochodzących z guza, które trafiają do krwi. Dzięki technologii NGS – sekwencjonowania nowej generacji – możliwe jest wykrycie jednej zmutowanej komórki nowotworowej wśród miliona zdrowych. Jak podkreśla Joaquín Martínez-López, prezes Altum Sequencing:
- Naszym celem nie jest diagnoza raka, ale zapewnienie lekarzom skutecznego narzędzia do monitorowania rozwoju choroby po leczeniu.
Proces monitorowania zaczyna się od biopsji guza, na podstawie której identyfikuje się konkretne mutacje danego pacjenta. Następnie ślady tych mutacji są poszukiwane w próbkach krwi, co pozwala wykryć ewentualny nawrót.
- Zaletą naszej technologii jest to, że jest bardzo mało inwazyjna, wszechstronna i dostosowana do każdego rodzaju nowotworu – mówi Marina Planas, dyrektorka generalna Altum Sequencing.
Co ważne, dzięki ukierunkowaniu tylko na istotne mutacje można znacząco obniżyć koszty i ograniczyć fałszywie dodatnie wyniki, które w onkologii bywają poważnym problemem.
Choć badania opisane w Breast Cancer Research skupiają się na raku piersi, technologia Altum Sequencing ma znacznie szerszy potencjał. Firma zaczynała od monitorowania nowotworów krwi, takich jak szpiczak mnogi czy ostra białaczka szpikowa, a dziś testuje ją także w przypadku raka płuc i innych guzów litych.
- Dzisiaj potrafimy wykryć jedną komórkę na milion. W przyszłości będzie to jedna na 10 milionów – zapowiada Planas.
Altum Sequencing nie zamierza się zatrzymywać. Firma planuje w najbliższym czasie wdrożyć generatywną sztuczną inteligencję do analizy danych. Dzięki uczeniu maszynowemu systemy mają jeszcze lepiej dopasowywać leczenie do profilu pacjenta, podnosić precyzję diagnostyczną i oferować bardziej spersonalizowane informacje.
Naukowcy pracują obecnie nad uzyskaniem niezbędnych zezwoleń, które umożliwią wdrożenie tej technologii w szpitalach na całym świecie – zarówno w Europie, jak i w USA.
Źródło: medicalxpress.com
Aktualizacja: 23/06/2025 18:30
politykazdrowotna
