Starzenie się nie oznacza utraty ostrości poznawczej.

MADRYT (EFE) — Osoby superstare, czyli te, które ukończyły 80 lat i mają mózg na poziomie pięćdziesięciolatka, są od ćwierć wieku przedmiotem badań naukowych mających na celu znalezienie recepty na wieczną młodość, którą zapewnia zdrowy mózg.

Od 2000 roku zespół naukowców z Northwestern University (Chicago) próbował rozszyfrować klucz do niezniszczalnych mózgów osób bardzo starych, monitorując 290 osób i wykonując sekcje zwłok 77 pobranych od dawców mózgów.

Wyniki ich badań opublikowano wczoraj w czasopiśmie „Alzheimer's & Dementia”.

Określenie „superstarszy” wprowadził pod koniec lat 90. Marsel Mesulam, założyciel Centrum Neurologii Poznawczej i Choroby Alzheimera na Uniwersytecie Northwestern.

Ich celem było wykorzystanie badań profilu neurobiologicznego tych osób do znalezienia wczesnych terapii mających na celu zachowanie zdrowia mózgu w podeszłym wieku.

Jak podsumowuje Sandra Weintraub, badaczka psychiatrii na Uniwersytecie Northwestern, superstarszy to „osoba o wyjątkowych zdolnościach społecznych i pamięciowych, porównywalna z osobami młodszymi o co najmniej trzy dekady, co podważa przekonanie, że spadek funkcji poznawczych jest nieuniknioną częścią procesu starzenia się”.

Dwudziestopięcioletnie testy wykazały, że wydajność pamięci osób w bardzo podeszłym wieku jest wyjątkowa, a ich wyniki w testach przypominania słów i przedmiotów są podobne do wyników osób w wieku 50–60 lat.

Widać, że są niezwykle towarzyskimi ludźmi. Mieli różne style życia i nawyki związane z aktywnością fizyczną, ale łączyło ich jedno: silne relacje interpersonalne.

Autopsje ujawniają struktury mózgu i charakterystyczne cechy komórkowe. Dr Weintraub podkreśla, że struktura ich mózgu jest młodzieńcza, ponieważ „w przeciwieństwie do mózgów, które starzeją się normalnie, u osób w bardzo podeszłym wieku nie obserwuje się znaczącego ścieńczenia kory mózgowej, zewnętrznej warstwy mózgu”.

Ten kluczowy obszar mózgu odgrywa ważną rolę w integrowaniu informacji związanych z podejmowaniem decyzji, emocjami i motywacją.

W porównaniu z mózgami innych osób w ich wieku, osoby bardzo stare mają większą niż przeciętnie liczbę neuronów von Economo, które odpowiadają za poznanie społeczne, empatię i podejmowanie decyzji, a także większe neurony entorhinalne, które odgrywają kluczową rolę w zapamiętywaniu.

W niektórych z 77 mózgów znajdowały się białka amyloidowe i tau (znane również jako blaszki i splątki), które odgrywają kluczową rolę w rozwoju choroby Alzheimera, ale u innych również one się nie rozwinęły.

„To oznacza, że ich mózgi są wyjątkowo odporne na pogorszenie funkcji poznawczych, ponieważ albo nie produkują blaszek ani splątków amyloidu i tau, albo jeśli już, to nie wpływają one na ich mózgi” – mówi Weintraub.

Naukowcy z zadowoleniem przyjmują i zachęcają do oddawania mózgów na potrzeby badań pośmiertnych.