Patiënten klagen dat ze meer uitgeven dan nodig is.

De vragen werden gesteld aan het ministerie van Volksgezondheid, dat hen doorverwees naar de verschillende organisaties die daarbinnen actief zijn. "1. Is er een onderzoek dat de impact van de bijna anderhalf miljoen immigranten op de Nationale Gezondheidsdienst (SNS) die de afgelopen jaren is ontstaan, aantoont? Of zijn het er slechts 900.000? En hoe zit het met immigranten die alleen naar Portugal komen om 'beter te worden' en zonder te betalen vertrekken? Zijn er cijfers over deze situatie?" Het antwoord van het Uitvoerend Directoraat (DE) van de SNS was een warboel van woorden die niets zeggen: "Elke buitenlander met een legale verblijfplaats in het land kan een SNS-gebruikersnummer krijgen, waarmee hij recht heeft op medische hulp in openbare instellingen. Het simpele feit dat men een gebruikersnummer heeft, betekent niet dat de kosten gedekt zijn; het is noodzakelijk om bijbehorende gegevens te hebben, zoals identificatie, fiscaal identificatienummer (NIF), adres en een geldige verblijfsvergunning." Buitenlandse burgers die tijdelijk in Portugal verblijven (voor studie, werk of toerisme) en in het bezit zijn van een Europese ziekteverzekeringskaart (EHIC) of een voorlopig vervangingscertificaat, hebben recht op gezondheidszorg via de Nationale Gezondheidsdienst (SNS), waarbij de kosten vervolgens worden vergoed door hun land van herkomst . Wat betreft de aantallen en de impact: nul.

"2. Het is een feit dat er dit jaar 250.000 meer mensen een huisarts hebben. Hoe komt het dat het aantal patiënten zonder huisarts niet afneemt? " Hier was het antwoord assertiever: "Wat betreft de toewijzing van huisartsen, is het belangrijk om te verduidelijken dat het aantal gebruikers zonder huisarts per september 2025 met 75.772 is gedaald ten opzichte van dezelfde periode van het voorgaande jaar. In dezelfde periode werden huisartsen toegewezen aan 309.538 meer gebruikers dan in 2024, maar er was ook een toename van 233.766 nieuwe registraties bij de National Health Service (SNS)."

De derde kwestie betrof beschuldigingen dat artsen in het kader van het Integrated System for Management Surgical Waiting Lists (SIGIC) meer dan 50.000 euro verdienden voor een simpele operatie. De krant Nascer do SOL ondervroeg de National Health Service Directorate (DE) over operaties die waren uitgesteld nadat het schandaal was losgebarsten met het nieuwsbericht op TVI/CNN , maar er bleef volledige stilte. De zaak werd doorverwezen naar de General Inspectorate of Health Activities (IGAS).

Maar hoewel de Directie Volksgezondheid van de SNS spaarzaam was in haar uitleg over de aangehaalde kwesties, kan dat niet gezegd worden van de Gezondheidsregulerende Entiteit (ERS), die alle vragen beantwoordde en uitlegde dat de klachten die de ERS ontvangt "worden geclassificeerd als brede indicatoren, afhankelijk van de beweerde feiten" . Dit betekent dat het aantal klachten "al dan niet gevallen kan betreffen die verenigbaar zijn met wat in de vragen wordt bedoeld" .

Patiënten 'gedwongen' meer geld uit te geven

Laten we dan de vragen bespreken, waarvan sommige verrassende antwoorden opleveren: "Heeft de ERS klachten ontvangen van patiënten die het gevoel hadden dat ze 'gedwongen' werden om meer geld uit te geven dan nodig was in privéklinieken, vanwege vermeende prikkels die sommige artsen 'verplicht' zijn te ontvangen?" Altijd met de nodige voorzichtigheid wordt er gesteld: "De ERS is op de hoogte geraakt van het volgende aantal klachten, geclassificeerd als 'Financiële problemen > Overmatige/oneigenlijke facturering' (een indicator die de geanalyseerde gevallen wel of niet omvat), met betrekking tot zorgverleners in de particuliere sector: 'In 2021, 3.746 klachten; in 2022, 6.563; in 2023, 3.742; in 2024, 2.907; en in het huidige jaar, tot 27 oktober, 3.305'." Het probleem dat privéklinieken prikkels hebben om patiënten te 'dwingen' om meer uit te geven dan nodig is, is algemeen bekend, hoewel de Medical Association beweert zich daar niet van bewust te zijn (zie pagina 17). Dit is op zijn zachtst gezegd vreemd, aangezien er in slechts tien maanden tijd meer dan 3300 klachten zijn binnengekomen. De Onafhankelijke Artsenvakbond (SIM) zegt echter op de hoogte te zijn van klachten van collega-artsen. Op de vraag of artsen, met name freelancers, 'uitgenodigd' worden om onnodige onderzoeken, vermijdbare operaties of andere behandelingen in te plannen, antwoordt SIM dat de klachten van degenen die op de hoogte zijn, meer te maken hebben met het inplannen van afspraken voor andere, volstrekt onnodige specialismen. Nuno Rodrigues, algemeen secretaris van SIM, is van mening dat artsen alleen beschermd zijn als ze een arbeidsovereenkomst hebben met particuliere (en publieke) zorgaanbieders. "Het model dat wij verdedigen, is dat er een medisch carrièrepad moet zijn voor alle zorgprofessionals. Zodat er juist dit soort prikkels zijn om onderzoeken, enzovoort, aan te vragen." "Dan wordt het veel gereguleerder en is de werknemer veel beter beschermd met een bedrijfsovereenkomst. Zonder een bedrijfsovereenkomst is de hiërarchische machtsverhouding als dienstverlener compleet anders. Als je het niet doet, ben je morgen weg. Bij iemand met een contract is dat niet helemaal zo." Roque da Cunha, eveneens van SIM, benadrukt dat de kwestie de Orde van Artsen en de ERS aangaat, maar dat de Orde "veel moet investeren in het onderzoeken van de klachten". Roque das Cunha benadrukt verder dat "het van fundamenteel belang is dat de klinische richtlijnen, die zijn opgesteld door de DGS en de Orde van Artsen, die de naleving van de medische wet garanderen, worden bijgewerkt."

Vermijdbare sterfgevallen en amputaties

En wat zegt de Portugese Vereniging van Privéziekenhuizen? Nul, hoewel dat niet geldt voor de aangekondigde bezuinigingen in de gezondheidszorg, die de private sector grote zorgen baren, aldus een vakbondsvertegenwoordiger die door Nascer do SOL werd geïnterviewd. Laten we verder gaan met de vragen aan de ERS (Health Regulatory Entity), die, ik herhaal, alles heeft beantwoord. "Hoeveel klachten hebt u de afgelopen twee jaar ontvangen over medische nalatigheid, namelijk sterfgevallen en amputaties? Hoeveel klachten hebt u ontvangen over operaties die verkeerd zijn gepland, dat wil zeggen: de patiënt leed aan een specifieke ziekte en de arts plande een operatie voor een ander probleem?" Ook hier maakt de Health Regulatory Entity het nodige voorbehoud: "De ERS oefent, conform haar statuten, regelgevende, toezichthoudende, stimulerende en verdedigende taken uit met betrekking tot economische activiteiten in de gezondheidssector van de private, publieke, coöperatieve en sociale sector." Het is daarom belangrijk om te benadrukken dat professionals in de gezondheidszorg niet onderworpen zijn aan regulering door de ERS (Health Regulatory Entity) met betrekking tot hun activiteiten, aangezien deze activiteiten wel onderworpen zijn aan regulering en discipline door hun respectieve publieke beroepsverenigingen.

Medische nalatigheid kan dus al dan niet vallen onder de categorieën die zijn geclassificeerd binnen het bevoegdheidskader van de ERS (Health Regulatory Entity), namelijk de indicatoren: Toereikendheid en relevantie van de zorg/procedures; Technische kwaliteit van de zorg/procedures; De ERS heeft kennis genomen van het volgende aantal klachten met de bovengenoemde classificaties (indicatoren die al dan niet de geanalyseerde gevallen omvatten), met betrekking tot zorgverleners in de publieke, private en sociale sector - de volledige weergave van de tekst dient om misverstanden te voorkomen. Zo ontving de ERS in 2021 11.013 klachten van de publieke sector; 4.457 van de private sector; en 239 van de sociale sector. Vorig jaar waren er 10.915 klachten van de publieke sector; 5.593 van de private sector en 268 van de sociale sector. Dit jaar, tot en met 27 oktober, waren er 9.003 in de publieke sector, 4.526 in de private sector en 263 in de sociale sector . Dit zijn de cijfers, maar iedereen die de moeite neemt om de ERS-website te raadplegen, wil misschien nooit meer een voet in een ziekenhuis zetten, of het nu openbaar, particulier of sociaal is.

Op basis van informatie van de ERS-website werden de volgende vragen gesteld: "Hoeveel gebruikers hebben geklaagd over de wachttijd voor operaties die als prioriteit zijn gecategoriseerd?" In 2021 waren dat er 723 en in 2022 709, en dan hebben we het over periodes van COVID-19. Dit jaar hebben tot nu toe 978 gebruikers een klacht ingediend.

Laatste vraag: "Hoeveel klachten heeft u ontvangen van patiënten die bloedtransfusie weigerden en van artsen die weigerden de behandeling/operatie voort te zetten?" "De ERS (Health Regulatory Entity) heeft kennisgenomen van het volgende aantal klachten, geclassificeerd als 'Respect voor ideologische, religieuze, etnische of sociaal-culturele overtuigingen' (een indicator die de geanalyseerde gevallen wel of niet omvat): 41 in 2021 en 25 in het huidige jaar."

Dit is een korte momentopname van de gezondheidszorgsector in een week waarin bezuinigingen op het ministerie werden aangekondigd.