De operazangeres en de babyfluisteraar: een zachte geboortetechniek heeft het moeilijk

Keizersnede? "Alsjeblieft niet!" Deze gedachte schoot door Julia Novikova's hoofd toen ze hoorde dat de baby in haar buik in stuitligging lag: met het hoofdje omhoog in plaats van zoals gebruikelijk naar beneden. Julia Novikova is operazangeres. "Een keizersnede beschadigt de buikspieren," zegt ze. Een vreselijke gedachte: ze heeft de Koningin van de Nacht, de aria uit Mozarts "Zauberflöte", al gezongen in Berlijn en Wenen, in grote zalen voor een groot publiek – zou de 41-jarige sopraan het nog kunnen?

Een toeval bracht haar bij de oplossing: Larry Hinkson, een arts in het Charité-ziekenhuis in Berlijn . Een vriend noemde een YouTube-filmpje. Daarin draaide Hinkson een baby: hij streelde de buik van de moeder, raakte deze hier en daar aan en activeerde reflexen bij het ongeboren kind, zodat het vanzelf in de gewenste richting bewoog. "Een zachte, uitwendige versie", zegt Julia Novikova. Zo zou ze haar dochter ter wereld brengen, dacht ze toen: "Bij de babyfluisteraar." Maar het liep anders. Hoewel het geen keizersnede was, was het ook geen bevalling met dezelfde methode die bekendstaat als "Soft Touch Tap".

Dat gebeurde ruim een ​​half jaar geleden, maar voor Julia Novikova is dit verhaal nog steeds relevant. Het vertelt over een zorgsysteem dat volgens de gevestigde regels werkt en gebaseerd is op richtlijnen. Soms is het moeilijk om nieuwe benaderingen te kiezen, zelfs als ze goed zijn voor patiënten, weinig bijwerkingen hebben, ongecompliceerd zijn en al jaren beproefd en getest.

"Vanuit mijn perspectief lijkt het erop dat het systeem de wil tot vernieuwing mist", zegt Novikova. Ze weigert dit te accepteren. "Ik wil ervoor zorgen dat vrouwen die zich in dezelfde situatie bevinden als ik, toegang hebben tot deze milde methode."

Ze had geprobeerd een afspraak te krijgen met Larry Hinkson. "Ik belde een telefoonnummer dat in de video te zien was. Ik legde uit waarom ik met de zachte methode wilde bevallen." Aan de andere kant van de lijn legde een medewerker van Charité uit dat ze zich moest laten registreren voor de bevalling in het universitair ziekenhuis om in aanmerking te komen. Novikova was geregistreerd in het St. Joseph Ziekenhuis in Tempelhof, waar ze een zeer positieve ervaring had met de bevalling van haar eerste kind. "Op dat moment had ik nog niet kunnen weten dat ze in stuitligging zou liggen."

De vrouw aan de telefoon zei dat ze het later nog eens moest proberen. Maar wanneer Novikova de volgende dagen ook belde, was het antwoord altijd hetzelfde: "Ze zeiden dat het niet mogelijk was vanwege de grote vraag."

Slechts ongeveer vijf procent van de zwangere vrouwen heeft last van een stuitligging. Desondanks is de capaciteit van de kliniek in Hinkson lang niet voldoende om alle geïnteresseerde vrouwen te kunnen helpen. De krapte op de agenda is ook te wijten aan het feit dat een uitwendige versie (cefalie) alleen binnen een kort tijdsbestek mogelijk is. Normaal gesproken draait de foetus zich in de 37e week van de zwangerschap vanzelf met het hoofd naar beneden. Als de ingreep te vroeg wordt uitgevoerd, bestaat er een risico op vroeggeboorte.

Hinkson biedt een consult aan voor stuitligging, dat twee tot drie keer per week plaatsvindt. "De vrouwen komen uit andere ziekenhuizen in Berlijn, uit andere Duitse steden en uit andere Europese landen", vertelt de senior arts. Hij heeft zelfs aanvragen uit de VS ontvangen, maar die heeft hij afgewezen.

Julia Novikova bij het babybedje met dochter Jana Benjamin Pritzkuleit

Hij past zijn methode al sinds 2012 toe. In 2018 beschreef hij het mechanisme in een wetenschappelijke publicatie. Hij bedacht het in de spreekkamer van een kinderarts, waar hij een poster zag met een afbeelding van een baby. Er stonden punten op die reflexen activeren bij aanraking. "Er zijn meer dan 20 van dergelijke reflexen bij pasgeborenen," zegt Hinkson. "Ik dacht: 'Hé, dat heb ik op de medische opleiding geleerd.'" Waarom zouden deze triggerpoints niet ook in de baarmoeder werken? "De volgende dag kwam er een vrouw met een stuitligging in de kliniek." Hinkson en zijn team gebruikten echografie om de cruciale punten te zoeken. "Het kind bewoog zich bijna vanzelf in de juiste positie in de baarmoeder. Het was als een eureka-moment," zegt de arts. "Dat had nog nooit iemand gedaan."

Het bleef niet bij één keer. Het idee groeide uit tot een systeem. Een recent onderzoek aan de Charité met meer dan 100 deelnemers toonde een succespercentage van 72 procent. Er zijn echter uitsluitingscriteria. "Soft Touch Tap" kan niet worden gebruikt als een zwangere vrouw te weinig vruchtwater heeft of als de placenta in een ongunstige positie ligt. De navelstreng moet ook zo worden gepositioneerd dat deze het ongeboren kind niet wurgt of anderszins verwondt als hij draait. "Als al deze dingen aanwezig zijn, proberen we altijd een zachte draai te maken", zegt Hinkson.

Ook hij gebruikte vroeger de traditionele methode om een ​​keizersnede te voorkomen, maar deed dat na een studie in Engeland. Hierbij wordt geprobeerd de baby mechanisch te positioneren door met de handen sterke druk uit te oefenen op de buik van de moeder. "Dit gebeurde vaak in een operatiekamer. Een chirurgisch team stond paraat voor het geval er complicaties zouden optreden en een keizersnede noodzakelijk zou zijn." Hoewel er geen medicatie wordt gebruikt voor de zachte draai, zegt de arts, krijgt de zwangere vrouw bij de traditionele methode een weeënremmer. "De medicatie zou de kans op succes moeten vergroten, maar kan bijwerkingen bij de moeder veroorzaken, zoals hartkloppingen, misselijkheid of een dalende bloeddruk", zegt Hinkson.

Voor Julia Novikova zorgde de weeënremmer voor een hartklopping. "Het was alsof ik een marathon liep." Ze beviel in het St. Joseph's Ziekenhuis, waar ze geregistreerd stond. Tijdens het prenatale consult noemde ze "Soft Touch Tap" en verwees ze ook naar de video van Hinkson, die bekend was. De uitwendige versie werd op de traditionele manier uitgevoerd. "De behandelend arts was erg zorgzaam", zegt ze. "Ze zei dat ze het zou proberen zolang ik de pijn kon verdragen. De baby was voldoende beschermd." Julia Novikova zette door. "Maar mijn buik voelde vijf dagen lang aan alsof ik een hematoom had."

Michael Abou-Dakn is hoofdarts in het St. Joseph's Ziekenhuis. Hij zegt al enige tijd bekend te zijn met de milde uitwendige variant en geeft aan dat hij deze zelf eind jaren 80 voor het eerst heeft gebruikt. "Larry Hinkson verdient veel lof voor het uitleggen hoe de methode werkt: hoe je een reflexboog kunt activeren en zo het kind kunt helpen draaien." Zijn senior artsen in het Tempelhof Ziekenhuis, zegt Abou-Dakn, "beginnen meestal met de milde uitwendige variant. Als dat niet werkt, schakelen ze over op de klassieke methode."

De hoogleraar hoopt dat de verloskunde steeds meer gebruik zal maken van deze mildere procedure, mits patiënten aan de eisen voldoen. "We proberen de draaisituatie zo rustig en zacht mogelijk te maken, omdat een minder gespannen zwangere vrouw het voor haar kind gemakkelijker maakt om in de hoofdligging te draaien."

Larry Hinkson draagt ​​zijn steentje bij om ervoor te zorgen dat zijn ontdekking standaardpraktijk wordt, niet alleen in Duitsland. Hij heeft zijn praktijkervaring al met veel collega's gedeeld. Zo gaf een team uit Innsbruck onlangs een demonstratie van hoe "Soft Touch Tap" werkt. Een bezoeker uit Zwitserland bracht een week door in het Charité Ziekenhuis. Hinkson nam via videoconferentie deel aan een soft tap in de VS en begeleidde hen op afstand. "Ik plaats uitlegvideo's op YouTube." Die worden duizenden keren bekeken.

Hinkson kent geen enkele kliniek die milde uitwendige eileiders principieel afwijst. "Maar ik ken wel artsen die bang zijn om ze uit te voeren." Onder hen zijn verschillende huisartsen. "Ze zijn bang dat het pijnlijk kan zijn voor de vrouwen. Dat de baby's aan stress worden blootgesteld. Dat er een noodsituatie kan ontstaan." De risico's die aan dit soort procedures verbonden zijn, zijn echter extreem laag en de tijdsbesparing is een voordeel voor de patiënten. "Wij bieden milde uitwendige eileiders aan op onze polikliniek. We voeren een echo uit en houden een sessie met de moeders waarin ze toestemming vragen. Als de procedure goed verloopt, kunnen ze na een of twee uur observatie vertrekken."

Julia Novikova is dankbaar dat de artsen van het St. Joseph Ziekenhuis haar baby in december zonder complicaties ter wereld hebben gebracht, maar ze wil zich ervoor inzetten dat deze zachte aanpak breder wordt toegepast in de verloskundige zorg. Het is niet langer in haar eigen belang; ze heeft twee kinderen, waaronder een dochter en een zesjarige zoon. Ze zet zich in om anderen in dezelfde situatie te helpen. "Hoe is het mogelijk," vraagt ​​Julia Novikova zich af, "dat deze bewezen aanpak niet wordt aangeboden als onderdeel van de reguliere zorg?"

Ze stelde een soortgelijke vraag aan de Duitse Vereniging voor Gynaecologie en Verloskunde. Ze beschreef haar situatie en zorgen schriftelijk, gedetailleerd en weloverwogen. De vereniging bedankte haar voor de e-mail en reageerde met een verklaring van drie regels: "Hieronder vindt u enkele artikelen over extern draaien die de methode en de toepassing ervan in de dagelijkse klinische praktijk behandelen en mogelijk meer informatie bieden." Daaronder stond een link naar een richtlijn.